|
�on tr?ng
(psychotria sp)
|
Xung quanh ta c� r?t
nhi?u c�y c� gi� tr? l�m thu?c ch?a b?nh. Xin
gi?i thi?u thu?c ch?a b?nh t? nam lo?i
c�y don, d� l� c�y don d?, don
lu?i h?, don m?t tr?i, don
tr?ng v� don Trung Qu?c.
Theo y h?c c? truy?n m?i lo?i don
d?u mang t�nh v? ri�ng bi?t, n�n cung c� c�ng hi?u
ch?a tr? kh�ng gi?ng nhau. �? c� th? tham
kh?o v� �p d?ng du?c hi?u qu?,
du?i d�y s? tr�nh b�y t�c d?ng tr? li?u
c?a t?ng lo?i c�y don.
C�y don d?
? nu?c ta c�y don d? m?c hoang
tr�n nhi?u v�ng d?i kh� v� tr?ng l�m c?nh.
�on d? du?c thu h�i hoa, l�, r?
c�y quanh nam d? ch? bi?n l�m thu?c ch?a
b?nh. ��ng y cho r?ng hoa don d? v?
d?ng, hoi ng?t, t�nh m�t, t�c d?ng thanh nhi?t
gi?i d?c, h�nh kh�, gi?m dau, ho?t huy?t
t�n ?. C�n r?, l� don d? v? d?ng,
t�nh m�t, t�c d?ng h�nh kh� gi?m dau, gi?i d?c
thanh nhi?t, ho?t huy?t t�n ?. Nh?ng
phuong thu?c c? th?:
Ch?a l? ng?a: R? don d?
15g, don tu?ng qu�n 12g, k� d?u ng?a
15g, m� d? 12g. S?c u?ng ng�y 1 thang chia 3 l?n,
u?ng 5 thang.
Ch?a phong th?p dau nh?c: R?
don d? 20g, tang k� sinh 15g, ngu gia b� 10g, c?u
t�ch 8g, r? l� l?t 5g. S?c u?ng ng�y 1 thang, chia 3
l?n, c?n u?ng 7-10 thang li?n l� m?t li?u
tr�nh.
Ch?a ho: Hoa c�y don d? 10g, g?ng
3g, m?t ong 15g, t?t c? cho v�o b�t h?p c�ch th?y,
u?ng trong ng�y, d�ng 3 ng�y li?n, n?u ho l?i ng?a
trong h?ng th�m 3 qu? � mai.
Ch?a ki?t l?: R? don d?
20g, l� mo l�ng 10g, rau sam 8g. S?c u?ng ng�y 1 thang chia
3 l?n, u?ng 3-5 ng�y.
|
�on
d? (ixora coccinea)
|
�on lu?i h?
�on lu?i h? c� noi g?i l� don
lu?i c?p hay lu?i h�m, m?c nhi?u ?
v�ng n�i nu?c ta, ngu?i ta l?y l�, hoa d?
l�m thu?c ch?a b?nh, c� th? d�ng tuoi hay
kh�. ��ng y n�i don lu?i h? c� v? ng?t,
t�nh h�n, l� l�m nhu?n ph?, hoa l�m c?m m�u. Nh?ng
phuong thu?c c? th?:
Ch?a ho ra m�u: Hoa don lu?i h?
kh� 10g, l� huy?t d? (sao ch�y) 5g, l� tr?c b�ch di?p
(sao ch�y) 10g, l� nh? n?i 5g. S?c u?ng ng�y 1 thang
chia 3 l?n, c?n u?ng 3-5 thang li?n.
Ch?a ho khan: L� don lu?i h?
10g, ch� l� 4 qu?, l� r? qu?t 3g, v? qu�t 5g. S?c
u?ng ng�y 1 thang, chia 3 l?n, u?ng trong 4-6 ng�y li?n.
Ch?a vi�m ph? qu?n c?p: L�
don lu?i h? 10g, c? ngh? 5g, l� r?
qu?t 5g, cam th?o d?t 10g. S?c u?ng ng�y 1
thang, chia 3 l?n, u?ng li?n 5-7 thang.
Ch?a vi�m h?ng: Hoa don lu?i h?
10g, l� r? qu?t 3g, cam th?o d?t 10g, v? r?
d�u 5g, l� sen 10g. S?c u?ng ng�y 1 thang, chia 3 l?n, u?ng
li?n 3-5 ng�y.
|
K� d?u ng?a
|
�on m?t tr?i
�on m?t tr?i c�n g?i l� don l� d?
hay li?u d?, cung m?c hoang ? nhi?u
v�ng nu?c ta v� ngu?i ta l?y l� d�ng l�m thu?c
ch?a tr? nhi?u b?nh. Cung theo ��ng y,
don m?t tr?i c� v? d?ng ng?t,
t�nh m�t, t�c d?ng thanh nhi?t gi?i d?c, khu
phong tr? th?p, l?i ti?u, gi?m dau.
Nh?ng phuong thu?c c? th?:
Ch?a m?n ng?a: C�nh don m?t
tr?i 20g, th�i l�i t�a 10g, b?u d?t t�a 12g, t�a t�
5g, kinh gi?i 10g. S?c u?ng ng�y 1 thang chia 3 l?n,
c?n u?ng 3-5 ng�y li?n.
Ch?a ti?u ra m�u: L� don m?t tr?i
10g, rau m� 15g, r? c? tranh 8g, l� bong m� d? 5g. S?c
u?ng ng�y 1 thang chia 3 l?n, c?n u?ng li�n ti?p
3 ng�y.
Ch?a d?i ti?n l?ng l�u ng�y: L�
don m?t tr?i (sao v�ng) 15g, v? qu�t (sao
thom) 10g, g?ng 8g, v? d?p ?i 12g. S?c u?ng
ng�y 1 thang chia 3 l?n. U?ng 5 thang.
Ch?a d?i ti?n ra m�u: L� don m?t
tr?i 15g, ng?i c?u (sao ch�y) 10g, l� huy?t d?
(sao ch�y) 5g. S?c u?ng ng�y 1 thang, chia 3 l?n, c?n
u?ng 3-5 ng�y.
Ch?a ki?t l?: L� don m?t tr?i
(sao thom) 15g, l� mo l�ng 15g, c? s?a 8g, v? l?u
10g. S?c u?ng ng�y 1 thang chia 3 l?n. C?n u?ng
3-5 ng�y.
�on tr?ng
Cung l� c�y m?c kh?p
m?i v�ng nu?c ta. L�, hoa, c�nh du?c d�ng
l�m thu?c ch?a nhi?u b?nh. Theo ��ng y
don tr?ng c� v? nh?t, hoi ch�t, t�nh b�nh,
t�c d?ng m�t huy?t, an thai, b? g�n xuong. Nh?ng
phuong thu?c c? th?:
Thu?c di?u h�a kinh nguy?t: Hoa don tr?ng
10g, ng?i c?u 10g, �ch m?u 12g, ngh? c? 8g. S?c
u?ng ng�y 1 thang chia 3 l?n, u?ng 10-15 thang li?n.
Ch?a lung, ch�n dau m?i: C�nh
don tr?ng 5g, c�nh d�u 10g, c? ngh? 5g, t?m
g?i c�y d�u 10g. S?c u?ng ng�y 1 thang chia 3 l?n, u?ng
10-15 thang li?n.
Ch?a ti�u ch?y: L� don tr?ng 5g, v?
qu? l?u 10g, v? d?p ?i 5g, n? sim 10g. S?c
u?ng ng�y 1 thang chia 3 l?n, u?ng 2-3 thang.
Ch?a ki?t l?: L� don tr?ng
5g, l� mo l�ng 10g, l� rau sam 5g. S?c u?ng ng�y 1 thang
chia 3 l?n, u?ng 3-4 thang li?n.
�on Trung Qu?c
Nu?c ta don Trung Qu?c m?c nhi?u ?
nh?ng v�ng L?ng Son, H� Giang, B?c Giang� to�n b?
c�y du?c d�ng l�m thu?c ch?a b?nh. Trung y
cho r?ng c�y don Trung Qu?c c� v? ng?t nh?t,
t�nh m�t, t�c d?ng thanh can, ho?t huy?t t�n ?, thanh
nhi?t gi?i d?c, h�nh kh� gi?m dau. Nh?ng
phuong thu?c c? th?:
Ch?a dau nh?c: R? c�y don
Trung Qu?c (sao v?i m?t) 15g, tang k� sinh 10g, ngh?
c? 3g, r? c? xu?c 10g. S?c u?ng ng�y
1 thang chia 3 l?n, u?ng 5 thang. Trong th?i k? d�ng
thu?c c?n k?t h?p luy?n t?p thu?ng
xuy�n b?nh s? ch�ng h?i ph?c.
Ch?a kinh nguy?t kh�ng d?u: R?
don Trung Qu?c 10g, �ch m?u 8g, ng?i c?u
8g, b? k?t 2g. S?c u?ng ng�y 1 thang, chia 3 l?n,
u?ng li?n 5 ng�y tru?c k? kinh 10 ng�y.
Ch?a ho ra m�u: R? don Trung Qu?c 12g, g?ng
tuoi (sao ch�y) 3g, tr?c b�ch di?p (sao ch�y) 10g, ng?i
c?u 5g, c? nh? n?i 5g. S?c u?ng ng�y 1
thang chia 3 l?n, u?ng li?n 7-10 thang.
(Theo S?c Kh?e & �?i S?ng)
|