Chứng tǎng urê huyết (viêm cầu thận mạn, suy thận)
Biện chứng đông y: Thận dương suy, trọc tà nội trở.
Cách trị: Ôn dương tả hạ.
Đơn thuốc: Giáng đạm thang.
Công thức: Thực phụ tử 30g, Sinh đại hoàng 30g, Mẫu lệ (nung) 50g.
Sắc đặc còn 150ml, hòa thêm 15g, Nguyên minh phấn 15g, đợi cho ấm rồi thụt giữ ở ruột, ngày 1 lần.
Hiệu quả lâm sàng: Tiền XX,nam, 44 tuổi. Người bệnh mắc tǎng huyết áp đã 3-4 nǎm, rồi mặt phù, lợm giọng, nôn mửa, bệnh viện chẩn đoán là viêm cầu thận mạn. Sau đó nhiều lần chữa thuốc đông tây, bệnh vẫn dai dẳng không dứt. Cách 1 nǎm, do mặt phù, lợm giọng, nôn mửa nặng thêm nên đến khám. Kiểm tra: dự trữ kiềm 44,3 dung tích %, đạm phi protit 123 mg%, K+14,7 mg%. 12 ngày sau đột nhiên hôn mê, tứ chi co giật, nôn ra chất màu cà phê, phân đen. Kiểm tra: dự trữ kiềm 36,6 dung tích %, đạm phi protit 206 mg%, K+20mg%. Na+230mg%, chẩn đoán là chứng tǎng urê huyết, nhận vào viện. Kiểm tra: ngủ mê mệt, sắc mặt đen sạm, da toàn thân khô, mép và miệng có máu chảy rỉ ra, đồng tử to bằng nhau, còn phản ứng với ánh sáng, tim đập đều, tần số 84 lần/phút, vùng trước tim tiếng thổi độ I ở van 2 lá, không nghe thấy tiếng cọ sát màng tim, phổi (-), gan ở dưới bờ sườn 1,5cm, dưới mũi ức 3cm, chất không cứng. Lách không sờ thấy. Huyết áp 140/110mmHg, albumin niệu (+), hồng cầu (+), có ít bạch cầu. Ngón tay có khi co giật ngắt đoạn. Đại tiểu tiện đều không đi được. Lưỡi khô, bệu, rêu vàng đen, miệng hôi, mạch tế, trầm, huyền. Chứng này là âm dương đều kiệt, khí huyết đều suy, chính khí thiếu thốn, trọc tà dấy lên, che ngǎn thanh không, xâm vào quyết âm. Trị bệnh phải một mặt phù chính, ích khí sinh tân và bổ âm dương, cho dùng Nhân sâm, Phong hộc làm trà uống, lại uống thêm Kim quĩ thận khí hoàn, mặt khác phải khử tà, bên trong dùng bài thuốc sắc ghi ở trên để phân thanh hóa trọc, lại dùng bài quý dương nghiệm phương: Bội lan, Xuyên liên, Xương bồ, Viễn chí, Trúc nhự, Thái tử sâm, Đại giả thạch (nung), Sinh địa. Bên ngoài dùng thuốc thẩm phân màng bụng bài Giáng đạm thang sắc đặc 150ml hòa với Nguyên minh phấn để thụt giữ ở ruột, mỗi ngày 1 lần. Điều trị như thế trong 10 ngày, đạm phi protit giảm còn 123 mg%, điều trị sau 1 tháng giảm còn 42,5mg% thì cho ra viện.
Bàn luận: Qua theo dõi lâm sàng, dùng Giang đạm thang thụt giữ ở ruột quả có thể làm giảm bệnh, giảm đạm phi protit ứ đọng trong máu. Phối hợp với các phương pháp khác để chữa chứng tǎng urê huyết thì có thể thu được hiệu quả tương đối tốt.
|